Historyczne centrum Warszawy

Nazwa pojawia się w XIV-wiecznych zapiskach jako Warseuiensis

 (1321), Varschewia (1342) i XV wieku jako Warschouia (1482). Średniowieczna nazwa brzmiała Warszewa, Warszowa.

 

 

fot. Magdalena Stekla-Adamczyk

 

Najprawdopodobniej pochodzi od formy dzierżawczej imienia Warsz (skróconej formy popularnego wówczas staropolskiego imienia Warcisław, Wrocisław), używanego m.in. przez przedstawicieli rodu Rawów (Rawiczów) herbu Rawa, właścicieli części terenów w rejonie współczesnego Solca i Mariensztatu. Prawdopodobnie Warsz z rodu Rawów otrzymał w XIII wieku nadanie książęce, z którego powstała wieś nosząca jego imię.

Zmiana nazwy na Warszawa wynikła z mazowieckiej wymowy dialektycznej. Do końca XV wieku samogłoska -a- przechodziła w -e- po spółgłoskach miękkich (-sz- była w tamtym okresie spółgłoską miękką). W XV wieku formy z wtórnym -e- zaczęły być postrzegane jako gwarowe. Dlatego też zastępowano -e- przez -a-. Taka zmiana nie była uzasadnionaetymologicznie, więc takie formy nazywa się hiperpoprawnymi (np. siadlisko, królawski). Tak też nastąpiła zmiana nazwy z Warszewa na Warszawa, która upowszechniła się w XVI wieku.

Legendarna etymologia wywodzi nazwę od imion rybaka Warsa i jego żony Sawy.


Warszawa

fot. Magdalena Stekla-Adamczyk